به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی، این مرکز اولین سمپوزیوم ژن درمانی بیماری های نقص ایمنی اولیه را با همکاری مرکز تحقیقات بن یاخته و دانشکده پزشکی دانشگاه تربیت مدرس روز پنجشنبه 8 مهر سال 95 در سالن شورای مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی برگزار کرد. در ابتدا دکتر زهرا پورپاک معاون مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی گزارشی از فعالیت های پژوهشی، آموزشی و ارائه خدمات به بیماران، سیستم های ثبت بیماری و پیشرفت های علمی، پژوهشی و سیاست های ثابت این مرکز در طول 15 سال گذشته ارائه داد. در ادامه دکتر مصطفی معین رئیس مرکز تحقیقات سخنرانی خود را با عنوان "راهبرد ها و اولویت های پژوهشی مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی" ارائه کرد. وی ضمن معرفی محور های فعالیت مرکز شامل پروژه های تحقیقاتی، دوره های آموزشی و خدمات بالینی در تشخیص و مدیریت بیماران، به تبیین اهداف کوتاه مدت و بلند مدت این مرکز در تشخیص و مدیریت بیماری های نقص ایمنی اولیه پرداخته و ژن درمانی را به عنوان یکی از مهمترین محور های پژوهشی و درمانی در بیماری های نقص ایمنی، معرفی کرد. دکتر معین با بیان اینکه زیرساخت های پژوهشی و عملیاتی ژن درمانی از سال 1388 در مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی شروع شده است، ابراز امیدواری کرد که این پروژه با همکاری مراکز تحقیقاتی پیشرو در این زمینه با سرعت و کیفیت بهتری ادامه پیدا کند. سپس دکتر فضل الهی فوق تخصص ایمونولوژی، آسم و آلرژی سخنرانی خود را در مورد ویژگی های بیماری های نقص ایمنی اولیه ارائه کرد و با اشاره به شیوع متوسط 1 در 10 هزار بیماری های نقص ایمنی اولیه در دنیا، گفت: پیش بینی می شود که درصد بروز این بیماری در ایران که تعداد ازدواج های فامیلی در آن بالا است، بیشتر باشد و با توجه به سیستم ثبت بیماری که در مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی فعال است، این آمار نشان دهنده میزان بالای گزارشات انواع بیماری های نقص ایمنی اولیه است. عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی با اشاره به پیوند سلول های بنیادی به عنوان درمان قطعی بعضی از بیماران عنوان کرد: متاسفانه درصد قابل توجهی از بیماران مبتلا، به علت نبود دهنده مناسب با شرایط بسیار بد و حتی مرگ روبرو می شوند و همچنین درصدی از بیماران به علت رد پیوند، دچار مشکلات عدیده ای می شوند که گزینه درمانی مناسب برای این بیماران، ژن درمانی سلول های بنیادی و تزریق سلول های اصلاح شده فرد به خود او است. وی در ادامه توضیحاتی درباره ژن درمانی در سه گروه بیماری های شایع ایمنی توام شدید (SCID)، بیماری گرانولوماتوز مزمن (CGD) و نیز سندرم ویسکوت آلدریچ و نتایج آن ها در دنیا ارائه کرد. سپس دکتر عارفه جعفریان مدیر گروه ژن درمانی و مجری طرح های تحقیقاتی ژن درمانی مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی، سخنرانی محوری سمپوزیوم را در خصوص ارائه آخرین روش ها و تکنیک های انجام شده در انتقال ژن، ویرایش ژن و متد های ژن درمانی ارائه داد. وی در ابتدا به تاریخچه و خلاصه ای از روش های متداول انتقال ژن اشاره کرد و ضمن معرفی مزیت ها و معایب این روش ها، به معرفی روش های انتقال ژن در بیماری های نقص ایمنی و تازه های ژن درمانی پرداخت. همچنین بخش مهمی از سخنرانی دکتر جعفریان، به روش های ویرایش ژن و مکانیسم عمل و تفاوت های سیستم های ویرایشی به خصوص روش های CRISPR/CAS9،TALEN و ZFN اختصاص داشت. وی در جمع بندی این سخنرانی، سه پروژه جاری مرکز را در مورد ژن درمانی بیماری های CGD و SCID معرفی کرد که با استقبال خوبی از طرف حاضران در جلسه روبرو شد. قسمت دوم سمپوزیوم، با سخنرانی دکتر سلیمانی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس آغاز شد و ایشان با اشاره به جنبه های اخلاقی و قوانین روز دنیا در حیطه ژن درمانی این مسیر پژوهشی را به عنوان یکی از مهمترین محور های استراتژیک در پروژه های تحقیقات بیولوژیک معرفی کرد. وی با اذعان به جنبه های استراتژیک این مساله و سوء استفاده های احتمالی از این ابزار، ژن درمانی را به عنوان سکوی قدرت برای کشور های دنیا قلمداد کرد و گفت: وضع قوانین و نظارت بر این حیطه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. دکتر سلیمانی با اشاره به اهمیت نظارت و رعایت اخلاق در این حیطه عنوان کرد: علم ژن درمانی و پروژه های ویرایش ژن با سرعت زیادی در حال پیشرفت است و هرگونه عقب ماندگی در این حیطه خسارت های جبران ناپذیری به کشور می تواند وارد کند. در سخنرانی نهایی این سمپوزیوم، دکتر امیر علی حمیدیه دبیر ستاد توسعه ی علوم و فناوری های سلول بنیادی و معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، با ارائه گزارشی از وضعیت بالینی بیماران نقص ایمنی و هماتولوژیک و معرفی تازه های علم ژن درمانی در دنیا و راهبردهای پژوهشی ستاد سلول های بنیادی، بر حمایت از پروژه های ژن درمانی و استفاده از سلول های بنیادی در درمان بیماری های صعب الاعلاج تأکید کرد. وی در تایید بیانات دکتر سلیمانی، به اهمیت استراتژیک ژن درمانی در دنیا اشاره کرد و با ذکر پروژه های عظیم کلید خورده در دنیا برای پیشبرد علوم در این زمینه، به ضرورت سرعت بخشی وضع قوانین و مطالعه جوانب اخلاقی در این حیطه پرداخت و عنوان کرد: استقلال علمی در به دست آوردن این ابزار قدرتمند پژوهشی، می تواند جمهوری اسلامی ایران را هم تراز با بسیاری از کشور های قدرتمند دنیا در حوزه ی علوم پزشکی و بیولوژیکی قرار دهد. در پایان، جلسه پرسش و پاسخ با حضور سخنرانان و اساتید برگزار شد و به سوالات شرکت کنندگان پاسخ داده شد.